Ons DNA met Frances Lefebure en Lieven Scheire kijken
Ken jij het programma Ons DNA met Frances Lefebure en Lieven Scheire al; het is te kijken sinds donderdag 27 oktober om 20.35 uur bij VTM. Natuurlijk kun je de afleveringen ook terug kijken via VTM GO. Ontdek in dit artikel alles over Ons DNA en de bekende Vlamingen die deelnemen aan de show.
Ons DNA
Hoe komt het dat we de helft van onze genen delen met een banaan? Bepaalt ons DNA of je muzikaal toon kan houden? En kunnen we DNA aanpassen om ziektes te voorkomen of te genezen? Frances Lefebure en Lieven Scheire slaan de handen in elkaar en nemen de kijkers elke donderdag mee op ontdekkingstocht door Ons DNA. Met een mix van fascinerende weetjes en boeiende experimenten met bekend en onbekend Vlaanderen proberen ze de mysteries van de menselijke genetica te ontrafelen en gaan ze elke week op zoek naar iemands roots.
Dat Lieven Scheire boeiend over DNA (en andere wetenschapszaken) kan vertellen, weet ik dankzij zijn theatershow (die op zondag 11 december op VTM te kijken is) en zijn DNA-boek. Ik ben benieuwd hoe de chemie tussen hem en Frances Lefebure gaat zijn in dit programma.
Frances Lefebure
Frances Lefebure: “Ons DNA is een programma waarin dieren terug tot leven komen, mensen familie vinden en de wetenschap wonderen kan verrichten en dat allemaal op basis van een klein beetje DNA. Leerrijk, mindblowing en emotioneel. Daarnaast hebben we ook enkele moedige, bekende Vlamingen gevonden die zo gek waren om hun DNA aan ons af te staan. En daar bleef het niet bij want we zijn op allerlei manieren gaan testen of het ook echt klopt wat er in hun DNA staat. Eén ding kan ik alvast verklappen: DNA liegt niet (lacht).”
Lieven Scheire
Lieven Scheire: “Telkens als ik hoor welke ongelooflijke nieuwe dingen we kunnen doen met DNA denk ik ‘waarom weet niemand dit?!’ De DNA-wetenschap gaat razendsnel vooruit en zal ook ons persoonlijk leven binnenkomen. Denk maar aan gekloonde dieren, zo is Samson niet enkel beroemd in België maar ook de eerste gekloonde hond van IJsland. Als samenleving moeten we beslissen wat we doen met deze nieuwe mogelijkheden. En dat kan enkel als zoveel mogelijk mensen weten wat er kan en zal kunnen. Ik ben blij dat we dat via dit programma kunnen delen met Vlaanderen. En bovendien heb je geen vijf diploma’s nodig om te kunnen volgen (lacht).”
Bekende Vlamingen
Zit hoogtevrees alleen maar in het hoofd van Gloria Monserez, is Koen Wauters van nature empathisch en is Dina Tersago per toeval misselijk na een ritje op de kermis? Of is dit alles toch eerder genetisch bepaald? Elke week keren Frances Lefebure en Lieven Scheire in Ons DNA de genen van bekende en onbekende proefkonijnen binnenstebuiten. Aan de hand van experimenten testen ze uit of hetgeen in hun DNA te lezen staat ook werkelijk klopt. Slagen Frances Lefebure en Lieven Scheire erin om de waarheid aan het licht te brengen?
Familie raadsels oplossen met DNA
Daarnaast helpen Lieven en Frances mensen in hun persoonlijke zoektocht naar verre of verloren gewaande familie. Slagen ze erin om de grootste familieraadsels op te lossen aan de hand van één enkel DNA-staal? “Er zijn mensen die al hun leven lang op zoek zijn naar waar ze vandaan komen en wie hun familie is. Op basis van DNA hebben we hen antwoorden kunnen geven. Ik ben heel dankbaar dat we echt mensen hebben kunnen helpen met dit programma”, vertelt Frances Lefebure.
Ons DNA kijken
Wil je Ons DNA kijken, dan kan dit iedere donderdag om 20.35 uur (sinds 27 oktober) op VTM. De afleveringen zijn ook terug te kijken via VTM GO. Vanuit Nederland (of een ander land) lukt het je mogelijk niet meteen om in te loggen, maak dan gebruik van een VPN Verbinding die je op België zet.
Meer over de inhoud van de afleveringen van Ons DNA met Frances Lefebure en Lieven Scheire.
Ons DNA (aflevering 1)
In de eerste aflevering van Ons DNA met Lieven Scheire en Frances Lefebure ontdekken we dat de actrice en presentatrice familie is van een andere bekende Vlaming… Maar van wie? Daarnaast is Dina Tersago te gast. In het DNA van Dina staat te lezen dat ze niet graag spreekt voor een grote groep. Maar kloppen die genetische voorspellingen ook echt? Om dat uit te zoeken, trekken Frances en Dina naar de kermis. En daar wordt Dina niet gespaard… Ze moet voor even de job van een kermisuitbater van de paardenrace overnemen. “Oh nee! Ik haat het nu al“, klinkt het bij Dina Tersago, die we kennen van Boer zkt vrouw. En wat gebeurt er met de presentatrice wanneer ze een ritje maakt in één van de rollercoasters?
Biologische ouders gezocht
Elke week spreekt Frances Lefebure in Ons DNA af met iemand die tevergeefs op zoek is naar familie. Deze week maakt ze kennis met Luc (55 jaar uit Oosthoven), die op zoek is naar zijn biologische ouders. Hij kwam op zijn 12de te weten dat hij een adoptiekind is: “Onze tuin stond vol met kriekenbomen en ik mocht van mijn vader pas gaan spelen als ik eerst één emmer krieken zou plukken. Ik vond dat niet leuk en ik riep: jullie zijn mijn ouders niet en ik mag nooit gaan spelen. Ze waren toen heel hard verschoten en plots haalden ze de map met adoptiepapieren boven. Zonder dat ik het wist, sprak ik dus de waarheid.” Vindt Luc zijn biologische familieleden terug aan de hand van zijn DNA?
Ons DNA (aflevering 2)
In de tweede aflevering van Ons DNA ontdekt Frances Lefebure meer over het knippen en plakken in DNA, over geiten die naast melk ook spinnendraad produceren en gaat ze via het DNA van Yannis op zoek naar zijn biologische ouders. Lieven Scheire duikt dan weer in het DNA van presentatrice en actrice Gloria Monserez (die je recent nog zag in Hotel Romantiek). Daarin heeft hij een aantal unieke dingen ontdekt die hij graag eigenhandig wil uittesten.
Gloria Monserez, koffie en haar DNA
In zijn experiment speelt één vloeistof alvast een heel belangrijke rol: koffie. Liters koffie. “Sommige mensen kunnen gigantisch veel koffie drinken en slapen als een roos, anderen liggen er heel de nacht van wakker. De manier waarop het lichaam cafeïne afbreekt is genetisch bepaald”, vertelt Lieven Scheire. “In het DNA van Gloria staat te lezen dat cafeïne een positieve invloed zou hebben op haar sportprestaties.” Tijd voor de test! Lieven Scheire neemt Gloria Monserez mee naar het zwembad voor een sportief uitje. Daar moeten ze allebei zo snel mogelijk twee lengtes zwemmen. Vervolgens gieten ze zichzelf vol met koffie om nadien dezelfde test opnieuw te doen. “Ik ben wat licht in mijn hoofd”, lacht de presentator na zijn cafeïneshot. Krijgen hun sportprestaties een boost na al die liters koffie of niet? En hoe komt dat nu precies?
Osteogenesis
Frances Lefebure gaat langs bij Stefanie, die geboren is met de genetische aandoening osteogenesis imperfecta. “Ik heb een defect in een stof die zich bevindt in mijn botten, waardoor ik heel gemakkelijk iets breek. Als kind zat ik meer in het gips dan eruit. Ik denk dat ik in heel mijn leven wel meer dan 70 keer iets gebroken heb”, vertelt Stefanie. De presentatrice neemt Stefanie mee naar het UZ in Gent waar ze dr. Coucke ontmoeten, professor in de genetica. Hij doet samen met zijn team baanbrekend onderzoek naar genetische aandoeningen en dat doen ze met behulp van zebravisjes. “De mens deelt voor 70% zijn genen met die van een vis. We kunnen knippen en plakken in het DNA van de zebravis en zo onderzoek doen naar genetische aandoeningen”, vertelt professor Coucke. Hoe gaan de onderzoekers precies te werk? Hoe zien de zebravisjes met osteogenesis imperfecta eruit? En wat kunnen we hieruit leren?
Ons DNA (aflevering 3)
Thibault Christiaensen is de bekende Vlaming, die in de derde aflevering van Ons DNA te gast is. Hij heeft zelf alvast een aantal specifieke vragen voor Frances. “Iedereen langs mijn vaders kant is kaal of kalend. Mijn vader zegt altijd: jij hangt er binnenkort ook nog wel aan. Ik hoop dus dat jullie mij kunnen vertellen of dat klopt of niet. En ik wil ook weten of ik rosse kinderen ga krijgen”, lacht Thibault Christiaensen (die je zag in BV Darts seizoen 1). Hoewel Frances wel antwoorden heeft op elke vraag, is Thibault niet met elk antwoord even blij…
Zangtalent Thibault Christiaensen
Naast een diepgaand onderzoek naar Thibaults rosse genen, wil Frances ook zijn zangtalent onderzoeken. Ze wil weten of zuiver zingen in de genen zit. Om dat uit te zoeken, worden Thibaults stembanden aan een grondige analyse onderworpen tijdens een spelletje SingStar. “Ik heb dat nog maar één keer gedaan en toen was ik er niet zo goed in. Maar ik wil het wel nog een kans geven”, vertelt Thibault Christiaensen. Kan hij muzikaal toon houden bij de klassieker der klassiekers I Will Survive van Gloria Gaynor? En hoe hoog kan hij precies zingen?
Kinderwens en erfelijke spierziekte HSP
Verder maakt Frances kennis met Nele en Marco, een jong koppel dat graag een kind wil. Nele is drager van een erfelijke spierziekte HSP, waarbij de spieren verzwakken. Ze wil dit gen niet doorgeven aan haar toekomstig kind en belandde daardoor in een traject van embryoselectie. “Onze embryo’s worden getest en alleen de gezonde worden teruggeplaatst. We zijn nu ongeveer twee jaar bezig. Ondanks onze enorme kinderwens, moest ik op een gegeven moment naar de apotheek voor de morning-afterpil. Ik had dolgelukkig geweest om zwanger te zijn, maar het kan niet op de natuurlijke manier”, vertelt Nele. Het koppel gaat een spannende periode tegemoet en wacht op de grote dag om een bevrucht eitje terug te plaatsen. Gaat hun kinderwens eindelijk in vervulling? En welke weg legt het ei precies af van begin tot bevruchting?
Ons DNA (aflevering 4)
In de vierde aflevering van Ons DNA gaat Frances Lefebure samen met Tris op familiezoektocht. Tris is 51 jaar en werd meteen na haar geboorte afgestaan ter adoptie. Ze weet ondertussen wie haar biologische moeder is, maar over wie haar vader is zijn er nog steeds twijfels. “Toen ik ging trouwen kreeg ik een enveloppe en daar stond in wie mijn echte moeder en vader zijnen waar ze wonen. Dus het was niet moeilijk om te gaan zoeken. Mijn moeder was officieel nog getrouwd met de man die mij erkend heeft, maar hijzelf ontkende het vaderschap. Ik wil mijn biologische vader graag ontmoeten en mezelf een spiegel voorhouden. Dat zou mijn leven completer maken”, vertelt Tris. Vinden ze op basis van haar DNA haar biologische vader eindelijk terug? En heeft Tris nog broers of zussen?
Koen Wauters
Is Koen Wauters van nature een empathisch persoon? Is hij een geboren leider? En is hij een ochtend- of toch eerder een avondmens? In de vierde aflevering van Ons DNA neuzen Frances Lefebure en Lieven Scheire in het DNA van Koen Wauters. “Ik heb heel veel vraagtekens”, lacht Koen wanneer hij Frances ontmoet. “Ik ben benieuwd of ik iets zal ontdekken wat ik nog niet weet.” En daar komt snel verandering in, want Frances heeft een uniek experiment voor Koen in petto. Op de quad nemen ze het tegen elkaar op tijdens een spannende race tegen de tijd. Maar tijdens de rit zal Frances een klein ongelukje faken. Wat neemt de bovenhand bij Koen: zijn winnaarsmentaliteit of zijn empathie?
Genetisch onderzoek in IJsland
Lieven Scheire trotseert dan weer het genetisch unieke IJsland en gaat langs bij deCODE Genetics. “Dit bedrijf heeft DNA van 150.000 IJslandse vrijwilligers verzameld. Dat is ongeveer de helft van de bevolking. Met deze stalen doen ze baanbrekend onderzoek naar bijvoorbeeld genetische aandoeningen”, legt Lieven uit. Het is vooral de samenstelling van de bevolking die het land zo interessant maakt. “Bijna 70% heeft blond haar en maar liefst 90% heeft blauwe ogen”, vertelt Lieven. Daarnaast gaat Lieven ook wetenschappelijk op café om te weten te komen hoe IJslanders zelf denken over DNA-onderzoek en om uit te zoeken of de zogenaamde Bump-app, waarmee je te weten kan komen of je familie bent voor je begint te daten, ook in de praktijk gebruikt wordt.
Ons DNA (aflevering 5)
Frances Lefebure zet in de vijfde aflevering van Ons DNA samen met Tris de familiezoektocht naar haar biologische vader verder. Lieven Scheire kijkt in de genen van ex-wereldkampioen Niels Albert en het duo komt meer te weten over hoe DNA gebruikt wordt op een crime scene.
DNA bij opsporen misdrijf
Lieven gaat langs bij het Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie. “Hier wordt van alles onderzocht: kogelinslagen, kruitsporen, textielvezels… maar ik ben hier uiteraard voor de afdeling DNA-onderzoek”, vertelt Lieven Scheire. Daar mag hij mee de bewijsstukken uit een anonieme zedenzaak onderzoeken. “Ik heb nog nooit zo intens naar iemand anders zijn zaad staan kijken”, lacht de wetenschapper. De afgenomen stalen vergelijken ze vervolgens met een databank en sporen uit andere cases in de hoop een match te vinden. DNA is dus een krachtig wapen voor gerecht en speurders, zelfs wanneer het dossier al verschillende jaren oud is. “Je kan filosoferen over de bekendste cold case in België: de Bende van Nijvel. We hebben daar DNA van en als dat onderzocht zou mogen worden, zouden we wellicht snel weten wie ze waren. De vraag is alleen of het op tijd zal zijn, want deze zaak verjaart in 2025″, vertelt Lieven.
Leestip: het boek Sporen liegen niet, maar ook DNA zoekmachine.
DNA om lichamen te identificeren
Mensen identificeren op basis van DNA is niet alleen interessant voor true crime en cold cases maar ook voor nabestaanden. Zo ontmoet Frances Michele, wiens vader omkwam bij de mijnramp in Marcinelle. 262 mensen verloren het leven en 17 lichamen konden niet geïdentificeerd worden. Eén daarvan is de papa van Michele. “Het ergste is dat wanneer ik bloemen kom leggen op het kerkhof, ik niet eens weet op welk graf ik ze moet leggen. Dus ik leg er 17, op elk graf één, in de hoop dat hij er eentje krijgt.” vertelt Michele. Vroeger konden de lichamen niet geïdentificeerd worden, maar de huidige DNA-technieken zouden nu voor een doorbraak moeten zorgen. Krijgt Michele na meer dan 60 jaar duidelijkheid over het graf van zijn vader?
Ons DNA aflevering 6
In de zesde aflevering van Ons DNA gaat Lieven Scheire langs bij landbouwer Jaap van The Vegan Cowboys. “Op dit moment wordt 80% van de landbouwgrond gebruikt voor de productie van vlees en zuivel. Als we hiervoor geen dieren zouden gebruiken, heb je minder dan de helft van de grond nodig en kan je een enorme hoeveelheid teruggeven aan de natuur”, vertelt Jaap. Hij maakte er zijn missie van om veganistische melk en kaas te maken op basis van revolutionair DNA-onderzoek waar geen dieren aan te pas komen. En dat wil Lieven wel eens met zijn eigen ogen zien…
Grootvader gezocht
Verder gaat Frances op basis van DNA op zoek naar de grootvader van Amanda. “Mijn moeder heeft altijd gezocht naar haar vader maar ze heeft hem tot nu toe niet gevonden. We hopen meer te weten te komen via DNA”, vertelt Amanda. Na een intensieve zoektocht heeft Frances speciaal nieuws voor hen en dat leidt hen zelfs naar de Queen van het Verenigd Koninkrijk…
Shania Gooris & misofonie
Kraken, slikken en slurpen. Mensen die last hebben van misofonie zijn overgevoelig voor specifieke geluiden zoals eetgeluiden. Of je misofonie hebt, zou te lezen zijn in je DNA, zo ook bij één van Vlaanderens bekendste dochters: Shania Gooris (die we recent nog zagen in Expeditie Gooris). Maar klopt dat ook écht? Om dat te weten te komen, nodigt Frances Lefebure haar in Ons DNA uit voor een ietwat vreemd aperitief… “Wat al deze hapjes gemeen hebben, is dat ze heel veel lawaai maken als je ze opeet. En dat is de hel voor mensen met misofonie. Tijdens het aperitief doe ik mijn uiterste best om te slurpen, smakken en alles goed te laten kraken tussen mijn tanden”, vertelt Frances Lefebure. Gaat Shania’s hartslag de lucht in of klopt de voorspelling niet?
* Let op: we werken in onze artikelen met affiliate links, waarbij we je verwijzen naar partners waarvan wij denken dat ze interessant voor jou zijn of aansluiten bij dit artikel. Wil je VlaamsKijken steunen, klik hier en ontdek alle mogelijkheden op een rijtje.
Altijd op zoek naar leuks om te kijken:
- Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
- Volg via andere social media-kanalen zoals Instagram, WhatsApp en TikTok.
- Klets mee in de Facebook-groep.
10 november 2022 /
Actrice