Dwars door de Middellandse Zee met Arnout Hauben

Arnout Hauben trekt op avontuur in Dwars door de Middellandse Zee. Deze reeks is in de zomer van 2023 zowel in Nederland als België in herhaling te kijken. Sinds donderdag 8 juni wekelijks om 20.40 uur op VRT1 en vanaf maandag 3 juli dagelijks om 20.30 uur op NPO2. En er is meer… In dit bericht ontdek je het nieuwe boek én de podcast-serie bij dit programma van Arnout Hauben, Philippe Niclaes en Ruben Callens.

Dit bericht verscheen voor het eerst op 5 april 2021 op VlaamsKijken; ik heb het bijgewerkt op donderdag 8 juni 2023 en op maandag 3 juli 2023. Het programma is nu namelijk in de herhaling te kijken in Nederland en België. Deze al gezien. Er is ook goed nieuws: Arnout Hauben nieuw programma komt er aan!

Dwars door…

Na Rond de Noordzee en Dwars door België vertrekt Arnout Hauben op een nieuwe, avontuurlijke tocht: Dwars door de Middellandse Zee. Hij reist van Gibraltar naar Jeruzalem, van west naar oost, langs bekende en minder bekende eilanden. De verslaggever gaat op Eén met zijn aanstekelijk enthousiasme op zoek naar het verhaal van de mensen die in en met de Middellandse Zee leven. 

Arnout Hauben

Tv-maker Arnout Hauben vertelt: “De reis door de Middellandse Zee is het logische vervolg op mijn tocht Rond de Noordzee. De Middellandse Zee is de moeder van alle zeeën: de bakermat van onze beschaving. Nog altijd is de Middellandse Zee de natuurlijke grens tussen west en oost en tussen noord en zuid. Die grens is actueler dan ooit. Een mooier en interessanter decor kan een reportagemaker zich niet wensen.”  

Philippe Niclaes en Ruben Callens

De tocht van de tv-maker* loopt langs de Balearen, Corsica, Sardinië, Sicilië, Malta, Kreta, Santorini … Maar op zijn reis passeert hij ook langs tal van minder bekende eilandjes. Ook deze keer krijgt Arnout het gezelschap van Philippe Niclaes achter de camera en Ruben Callens die de dronebeelden en het geluid verzorgt. Dwars door de Middellandse Zee is een productie van De chinezen voor Eén.

Geschiedenis Middellandse Zee

Naast een avontuurlijk reisverslag vertelt de reeks ook spannende verhalen uit de geschiedenis van de Middellandse Zee. Het programma is een uitnodiging om de wereld van de Middellandse Zee, die de meeste mensen kennen als een populaire vakantiebestemming, met een frisse blik te herontdekken. De bakermat van onze beschaving vormt niet alleen de natuurlijke grens tussen Europa en Afrika, maar is tegelijkertijd al eeuwenlang een smeltkroes van verschillende culturen. Net als rond de Noordzee hebben de volkeren in het Middellandse Zeegebied steeds contact gehad met elkaar, met goede en kwade bedoelingen. Nergens is dat grensgevoel en die eeuwenoude cultuur zo voelbaar als op de eilanden.  

Boek Dwars door de Middellandse Zee

Na de boeken Rond de Noordzee* en Dwars door België* krijgt ook Dwars door de Middellandse Zee een leven op papier, in woord en beeld. Voor het neerschrijven van de vele inspirerende ontmoetingen en onverwachte ontdekkingen werkte Arnout Hauben samen met journalist Marijn Sillis*. Het boek verschijnt bij uitgeverij Pelckmans. Hij is nu verkrijgbaar*.

Van eiland naar eiland

Arnout Hauben: “Toen ik naar de kaart van de Middellandse Zee keek, beeldde ik me in dat ik een kind was dat over een plas water wilde lopen zonder de voeten nat te maken. Dat lukte enkel als ik van eiland naar eiland sprong. Op die manier kreeg mijn nieuwe reisroute op een heel natuurlijke manier vorm. Een vlotte, meanderende lijn: Dwars door de Middellandse Zee.”   

Dwars door de Middellandse Zee podcast

Dwars door de Middellandse Zee is naast een televisieprogramma en een boek ook een podcast. Terwijl het boek de geschiedenis van de Middellandse Zee uitdiept en illustreert met prachtige foto’s, is de podcast een spannend reisverslag waarin Arnout op een heel persoonlijke manier de luisteraar mee op reis neemt.

En goed nieuws: er komt een nieuw seizoen, waarvoor de heren ook Nederland aan doen. Lees hier over Dwars door de Lage Landen.

Ontdek hieronder alles over de acht afleveringen:

Rots van Gibraltar

Aflevering 1 – De Balearen: kruispunt van beschavingen

Voor dag en dauw beklimmen Arnout, Ruben en Philippe de wereldberoemde rots van Gibraltar. Wanneer de zon opkomt, hebben ze een prachtig uitzicht over de Straat van Gibraltar: de toegangspoort van de Middellandse Zee. De zon is de komende maanden het kompas op hun reis langs bekende en minder bekende eilanden. Van west naar oost. Van Gibraltar naar Jeruzalem.  

Op de rots krijgen de vrienden het gezelschap van een groep makaken. Het zijn wilde apen die er al sinds mensenheugenis verblijven. Churchill zei ooit dat de rots Brits zal blijven zolang er apen wonen. Ondertussen is het schiereiland Gibraltar al meer dan 300 jaar Brits grondgebied. De auto’s rijden er links en er wordt met de pond betaald. De Britse bezetting van het strategisch gelegen schiereiland leidt regelmatig tot conflicten met buurland Spanje, die de Britten liever kwijt dan rijk zijn.  

De Balearen

Met de ferry zet Arnout koers naar de Spaanse eilandengroep de Balearen. De eerste stopplaats is Ibiza. Tijdens de jaren 60 en 70 zochten heel wat hippies hun toevlucht op dit eiland. Dankzij hen groeide Ibiza uit tot hét party-eiland bij uitstek in de Middellandse Zee. Maar de hippies waren niet de eersten die kwamen feesten op Ibiza. Arnout gaat op zoek naar sporen van de Feniciërs. Een volk dat 3000 jaar geleden het eiland bevolkte en er de goden Bes en Tanit aanbad. De goden stonden symbool voor dans, wijn en vruchtbaarheid. Ibiza heeft zelfs haar naam te danken aan Bes: I- Bes- Him, het eiland van Bes. Het eiland van de dans.  Soms wordt de toekomst van een eiland bepaald door de goden uit het verleden.

Een visser uit Mallorca vaart Arnout en zijn vrienden over naar Menorca. Een ongerept eiland dat ook wel eens de groene long van de Balearen wordt genoemd. Het eiland heeft haar eigen paardenras: De Menorquina. Deze grote, gitzwarte paarden zijn de nationale trots van het eiland en hebben een bijzondere geschiedenis. Arnout trekt naar Mahon, de hoofdstad van Menorca waar er een groot volksfeest aan de gang is, met de Menorquina’s in een hoofdrol

Corsica

Aflevering 2 – Corsica: ruw als de bergen

Op hun tocht door de Middellandse Zee zetten Arnout, Ruben en Philippe voet aan wal op Corsica. Een ruw en bergachtig eiland waarvan de bewoners ook wel eens de ‘Norsicanen’ worden genoemd. Dat norse karakter hebben ze te danken aan de vele buitenlandse overheersers die hun leven al eeuwenlang komen verzuren. Vandaag is het eiland al 250 jaar in Franse handen, de eeuwen voordien deelden de Italianen er de lakens uit.  

Arnout en zijn vrienden doorkruisen het eiland langs de GR20, een legendarisch wandelpad dat door het Corsicaanse hooggebergte loopt. Ooit was dit onherbergzame landschap de thuisbasis van het Corsicaanse verzet.  

Uit de hand gelopen ruzie over een ezel

De Corsicaanse zeden zijn zo ruw als hun landschap. De eer van de familie wordt hier verdedigd met de vendetta, de bloedwraak. In het afgelegen bergdorp Moca-Croce gaat Arnout op zoek naar getuigen van een schietpartij die er plaatsvond in de jaren ’50. Het gewelddadige conflict was het gevolg van een uit de hand gelopen ruzie over een ezel. De dorpsbewoners houden de lippen stijf op elkaar, tot een klein meisje Arnout de weg wijst naar het huis van de kleindochter van de dader… 

Op de krijtrotsen van Bonifacio in het uiterste zuiden van het eiland eindigt het Corsicaanse avontuur en kijken de drie vrienden uit naar hun volgende bestemming: Sardinië!  

Sardinië

Aflevering 3 – Van de Maddalena-archipel naar Sardinië: een mysterieus verleden

Op hun tocht door de Middellandse Zee verkennen Arnout, Ruben en Philippe de Maddalena-archipel. Dat is een prachtige eilandengroep tussen Corsica en Sardinië. Ze zetten voet aan wal op Budelli en maken kennis met de enige bewoner van het eiland: de 81 jaar oude Mauro. Dertig jaar geleden ontvluchtte hij onze drukke maatschappij om er een teruggetrokken bestaan te leiden, dicht bij de natuur.  

Op Sardinië gaat Arnout op zoek naar de prehistorische wortels van het eiland. In het binnenland komt hij voorbij mysterieuze steencirkels en oude bouwwerken uit een ver verleden. In het dorp Seulo komt hij terecht in een van de vijf ‘Blue zones’ die de wereld rijk is. Het zijn plekken waar de mensen uitzonderlijk oud worden.   

Carbonia

Met de trein gaat de reis verder naar het zuiden: de mijnstreek van het eiland. Arnout trekt naar Carbonia, een stad die in 1938 in recordtempo, uit het niets, werd opgebouwd door Mussolini. De fascistische leider had dringend steenkool nodig om de oorlogsindustrie op gang te trekken. Vandaag zijn alle mijnen gesloten. Dat zorgt voor een torenhoge werkloosheid en armoede in de streek. Bij een voetbalploeg van ex-mijnwerkers dromen ze van betere tijden… 

Sicilië

Aflevering 4 – Sicilië: water en vuur

Op hun tocht door de Middellandse Zee varen Arnout, Ruben en Philippe langs de Eolische Eilanden. Ze zetten voet aan wal op Stromboli: een actieve vulkaan die als een vuurtoren uit de Middellandse Zee toornt. Arnout maakt kennis met de bewoners van het vulkanische eiland, die nog steeds getraumatiseerd zijn door de grote uitbarsting van enkele jaren geleden. Langs een steil wandelpad trekt hij richting krater.

Ondergrondse stad

Op Sicilië trekt Arnout van Messina naar Syracuse waar hij terechtkomt in een ondergrondse stad: de Catacomben van San Giovanni. Een immens gangencomplex waar de christenen hun doden begroeven in de Romeinse tijd. Met de trein gaat de reis verder richting Piano Provenzana, een bergdorp dat in 2002 werd weggevaagd door een uitbarsting van de Etna.  

Op de stranden van Licata eindigt de reis door Sicilië. Tijdens de Tweede Wereldoorlog landden de geallieerden op deze stranden om Sicilië te veroveren. Wanneer Arnout op zoek gaat naar de laatste getuigen uit die tijd, blijkt de landing een wrange nasmaak te hebben achtergelaten.

Lampedusa

Aflevering 5 – Van Lampedusa naar Malta: een gevaarlijke overtocht

Op hun tocht zijn Arnout, Ruben en Philippe gestrand in Palermo, de hoofdstad van Sicilië. Omdat het stormt vaart de ferry met bestemming Lampedusa niet uit. Arnout verkent de oude stadswijk Ballaro die sinds enkele jaren weer opleeft dankzij de vele Afrikaanse vluchtelingen die er zich komen vestigen. Arnout maakt kennis met een Nigeriaanse muzikant die de Middellandse Zee met een gammel bootje overstak en zijn reis als bij wonder overleefde.

Een dag later dan voorzien geraakt het drietal toch in Lampedusa. Het eiland was de afgelopen 20 jaar voor heel wat vluchtelingen de toegangspoort tot Europa. De vissers van Lampedusa vertellen dat ze regelmatig vluchtelingen moeten redden op zee.  

Malta

Met een klein vliegtuig reizen Arnout, Ruben en Philippe van Lampedusa naar Malta: het kleinste, onafhankelijke eiland in de Middellandse Zee. Malta is, op Vaticaanstad na, het meest christelijke land van Europa. Dat is toe te schrijven aan de apostel Paulus, die in het jaar 60 na Christus voor de kust van Malta schipbreuk leed en de Maltezen hoogstpersoonlijk bekeerde. Arnout trekt naar de hoofdstad Valletta en komt terecht op een groot volksfeest ter ere van apostel Paulus.  

Griekenland

Aflevering 6 – De Griekse eilanden: In het spoor van Odysseus

Op hun tocht door de Middellandse Zee zijn Arnout, Ruben en Philippe aangekomen aan de westkust van Griekenland. Op Kefalonia herinneren de eilandbewoners zich de aardbeving van 1953 nog alsof het gisteren was. Arnout trekt naar Palia Vlachata, een dorpje in het binnenland dat na de aardbeving niet heropgebouwd werd en herinnert aan de verwoestende kracht van de aardbeving.  

De reis gaat verder richting Ithaka, het thuiseiland van de bekendste Griekse superheld aller tijden: Odysseus. Na zijn overwinning in de oorlog van Troje deed deze mythische koning er 10 jaar over om met zijn zeilschip terug thuis te raken. 

Cycladen

Langs het legendarische kanaal van Korinthe reist het drietal naar de oostkust van Griekenland. Ze trekken naar de eilandgroep de Cycladen. Op Syros heeft Arnout afgesproken met een team van het Wereld Natuur Fonds. Die werken in deze regio aan een beschermingsprogramma voor de meest bedreigde diersoort van de Middellandse Zee: de Monniksrob.

Kreta

Aflevering 7 – Kreta: de bakermat van onze beschaving

Op hun tocht door de Middellandse Zee zijn Arnout, Ruben en Philippe aangekomen op Kreta. De bakermat van onze Europese beschaving. De allereerste wijn- en olijfgaarden in de Middellandse Zee werden hier gecultiveerd door de Minoërs, een volk dat 4.000 jaar geleden Kreta bevolkte. Met scooters reizen de drie vrienden in het spoor van die oeroude Minoïsche beschaving.

In Matala gaat Arnout op zoek naar grotten in de krijtrotsen langs de kustlijn. In die grotten woonden in de jaren 60 en 70 enkele honderden hippies. Het was een gratis hotel van Moeder Natuur. Grote sterren zoals Joni Mitchell, Leonard Cohen en Bob Dylan zouden er gelogeerd hebben.  

Strand van Maleme

De tocht gaat verder naar het strand van Maleme. Het strand was tijdens de Tweede Wereldoorlog het decor voor de grootste luchtlanding ooit uitgevoerd door nazi-Duitsland. Bij die Duitse overrompeling werd vooral de burgerbevolking het slachtoffer. Duizenden geallieerde soldaten vluchtten via de Imbroskloof naar de andere kant van het eiland waar ze geëvacueerd werden met boten. Arnout belandt uiteindelijk op een Grieks feestje, met veel vlees, raki en scheermessen. Klankman Ruben houdt er een snor aan over.  

Het Griekse avontuur eindigt op het idyllische postkaarteiland Santorini. Achter de schoonheid van het eiland gaat ook een groot drama schuil: Santorini ligt op de grootste verzonken vulkaankrater ter wereld. De vulkaan van Santorini barstte 3.600 jaar geleden uit en veroorzaakte een enorme stofwolk en een tsunami die Kreta bereikte. De uitbarsting betekende het einde van Minoïsche beschaving.  

Jeruzalem

Aflevering 8 – Venetië: een verrassende wending

Maandenlang reisden Arnout, Ruben en Philippe in het spoor van de geschiedenis door de Middellandse Zee. De geschiedenis was een trouwe bondgenoot die hen op spectaculaire plaatsen bracht en hen prachtige verhalen leerde kennen. Maar de trouwe bondgenoot werd in een klap een grote vijand wanneer de coronacrisis uitbreekt en het Middellandse Zeegebied dieprood kleurt. Israël gaat in lockdown. De poorten van Jeruzalem gaan op slot. De eindbestemming van de tocht door de Middellandse Zee wordt onbereikbaar.  

Venetië

In de chaos die daarop volgt, wijken de drie vrienden van hun route af en zetten ze hun zeilen bij richting het noorden. Met een klein chartervliegtuig vliegen ze naar Venetië. Een stad die qua geschiedenis en grandeur zonder moeite naast Jeruzalem kan staan. Eeuwenlang was Venetië de absolute handelsgrootmacht aan de Middellandse Zee. De rijkdom en de pracht van de stad zijn tot op de dag van vandaag indrukwekkend, zeker nu de stad verlaten is door de toeristen. Arnout maakt kennis met de Venetianen die voor het eerst sinds lange tijd weer in de meerderheid zijn in hun eigen stad. Mevrouw Grimani nodigt Arnout in haar Palazzo uit voor een kop koffie en vertelt honderduit over de duizend jaar lange geschiedenis van de republiek Venetië.  

De volgende dag laten Arnout, Ruben en Philippe de binnenstad achter zich. Met Kajaks trekken ze op verkenning in de Venetiaanse lagune die 118 eilanden telt. De eerste stop is Lazzaretto Nuovo. Het is een van de quarantaine eilanden waar tijdens pestuitbraken in de middeleeuwen boten en hun bemanning veertig dagen werden afgezonderd voor ze aan land mochten. Want de handel die Venetië dreef met hele wereld, bracht naast rijkdom ook een probleem mee dat ons nu heel vertrouwd in de oren klinkt: epidemieën. 

Mazzorbetto

Uitgeput komt Arnout aan op Mazzorbetto. Op dit onbewoonde eiland staat een oud verlaten fort uit de Eerste Wereldoorlog. Vandaag biedt het onderdak aan de Venetiaanse scouts. Omdat Arnout zelf bij de scouts is geweest, heeft hij hier gratis overnachting kunnen regelen. Met een groot kampvuur vieren de vrienden hun laatste avond in de Middellandse Zee.   

Op de laatste dag van hun tocht door de Middellandse Zee trekken Arnout, Ruben en Philippe langs het eiland Burano, waar de laatste echte vissersgemeenschap in de lagune leeft. Daarna zetten ze koers naar het uiterste noorden van de lagune. Wanneer de Alpen in zicht komen, laten ze voor de allerlaatste keer hun drone opstijgen… 

* Let op: we werken in onze artikelen met affiliate links, waarbij we je verwijzen naar partners waarvan wij denken dat ze interessant voor jou zijn of aansluiten bij dit artikel. Wil je VlaamsKijken steunen, klik hier en ontdek alle mogelijkheden op een rijtje.

Altijd op zoek naar leuks om te kijken:

3 juli 2023 /

Tips