Heizel 1985: documentaire Frank Raes over Heizeldrama kijken

Heb jij de documentaire Heizel 1985 van Frank Raes over het Heizeldrama al gekeken? Deze driedelige reeks was oorspronkelijk te zien vanaf september 2022 op Canvas en VRT MAX; in de zomer van 2023 kun je ‘m in herhaling kijken. Sinds maandag 12 juni kun je wekelijks Naar Heizel 1985 kijken.

Heizel 1985

In de driedelige documentaire Heizel 1985 vertelt sportjournalist Frank Raes* het verhaal van het Heizeldrama. Op 29 mei 1985 kwamen in het Brusselse Heizelstadion 39 mensen om het leven nadat er paniek uitbrak in één van de supportersvakken. Dat gebeurde in de aanloop naar de Europabeker I-finale tussen het Italiaanse Juventus en het Engelse Liverpool. Ondanks de vele slachtoffers werd de wedstrijd toch gespeeld uit angst voor nog meer rellen en doden in geval van afgelasting. Frank Raes was zelf als journalist aanwezig bij het drama. In de reeks praat hij met supporters, mensen van de ordediensten, hulpverleners, organisatoren, spelers, journalisten en anderen die net als hij getuige waren van de ramp. 

Documentaire Heizel 1985 kijken

Wil je de documentaire Heizel 1985 kijken, dan kan dit vanaf maandag 12 juni 2023 iedere maandag op Canvas. Kijk wel eventjes in de gids voor de juiste tijd, want deze wisselt (op maandag 19 juni kun je de aflevering om 20.30 uur zien). Je kunt daarnaast de documentaire van Frank Raes over het Heizeldrama ook via VRT MAX kijken. Vanuit Nederland kan dat ook met een VPN Verbinding, die je op België zet.

Er komen meer producties aan over het Heizeldrama: Heizel 1985 – Blok Z is de zesdelige documentaire reeks die Jan Verheyen voor VTM maakt. Daarnaast werkt regisseur Hans Herbots aan de film Heysel 1985. Wil je dit niet missen, volg ons dan via Instagram, de Facebook-groep of schrijf je in voor onze nieuwsbrief. Onderaan dit artikel lees je alvast meer over de documentaire reeks van Jan Verheyen over het Heizeldrama en over de film van Hans Herbots.

Heizeldrama boek

Frank Raes (1954) was jarenlang voetbalcommentator voor de VRT. Tot zijn pensioen was hij de vaste presentator van het Canvas-voetbalmagazine Extra Time. Samen met de reeks verschijnt bij Uitgeverij Pelckmans een boek over het drama. In Heizel 1985. Het drama door de ogen van wie erbij was* bundelt eindredacteur Geert Clerbout* de voornaamste getuigenissen die in de reeks aan bod komen.

Heizeldrama

Ongeveer een uur voor de start van de wedstrijd drongen Liverpool-supporters binnen in een vak dat voornamelijk was gevuld met Juventus-supporters. Die laatsten sloegen op de vlucht en in de paniek en het gedrum lieten 39 supporters het leven en raakten honderden anderen gewond. Rijkswacht en politie waren niet bij machte om het drama te voorkomen. In drie afleveringen reconstrueert Frank Raes het drama, dat telkens wordt belicht vanuit een ander perspectief. 

Documentaire over Heizeldrama

  • In de eerste aflevering komen alleen Italianen aan het woord. Vooral het perspectief van de slachtoffers wordt hier weergegeven: wie waren ze, hoe hebben ze het beleefd en welke sporen heeft het drama nagelaten? 
  • In de tweede aflevering belichten de Engelsen hun kant van het verhaal. Dat voegt nuance toe en geeft inkijk in de sociaaleconomische context van midden jaren tachtig en het probleem van voetbalgeweld in de toenmalige Engelse samenleving. Bij het drama waren ongeveer 200 Liverpool-fans betrokken, toch kleeft het stigma van het drama sinds 1985 aan alle Liverpool-supporters. Hoe gaan ze daarmee om? 
  • In de derde aflevering wordt het verhaal vanuit Belgisch perspectief verteld. Rijkswachters, politiemensen, organisatoren van de voetbalbond, journalisten en mensen van het Rode Kruis leggen de pijnpunten van de toenmalige organisatie bloot en blikken terug op de dag die hun leven veranderde.

Frank Raes over Heizeldrama

In deze laatste aflevering van de documentaire over het Heizeldrama is Frank Raes niet langer de gids, maar vooral ook zelf een getuige. Hij vertelt: “Die 29ste mei zal tot het einde mijner dagen in mijn brein verankerd blijven. De dag zelf en de dagen nadien heb ik in een werkroes beleefd, me zelf voorbijrennend om nieuws en reacties te verzamelen. Pas vier dagen later is de catastrofe echt tot me doorgedrongen. Ik heb me op een bepaald moment op de pechstrook van de autostrade geparkeerd en heb daar een uur voor me uit gestaard. Helemaal murw. Het zal als een cliché klinken maar het werkte louterend om 37 jaar later met die herinneringen aan de slag te gaan. En te voelen hoe dat litteken nog altijd aanwezig is in beide kampen. Bij overlevenden, nabestaanden, daders en getuigen.”

Drama in Heizelstadion

De reeks wil niet alleen de feiten zelf belichten en de kijker inzicht geven in wat er destijds op de Heizel is gebeurd. Evengoed draait deze reeks rond herinnering en collectief geheugen. Welke plaats heeft het Heizeldrama ingenomen in het leven van de betrokkenen en hoe hebben ze het trauma verwerkt? Dat laatste geldt zowel op individueel als op collectief niveau: hoe gingen de respectieve clubs en steden om met het drama? Welke sporen herinneren vandaag nog aan die dramatische woensdagavond?

Frank Raes: ramp Heizelstadion 1985 

Frank Raes praatte voor deze reeks niet alleen met supporters van beide clubs. Ook spelers, een staflid, verschillende leden van de ordediensten, hulpverleners, journalisten, fotografen, organisatoren en de vrouw van een slachtoffer komen aan het woord. De muziek werd speciaal voor de reeks gemaakt door Inne Eysermans, die vooral bekend is als frontvrouw van Amatorski. 

Ontdek hier meer over de beelden die de documentaire over het Heizeldrama van 1985 toont:

Heizeldrama doden

Aflevering 1: Turijn. Una giornata per non dimenticare belicht de Italiaanse kant van het Heizeldrama. Frank Raes praat in Turijn met Italiaanse slachtoffers en getuigen van het Heizeldrama. Aan de hand van indringende getuigenissen reconstrueren de getuigen van toen hoe paniek uitbrak in het vak Z, hoe ze moesten vechten voor hun leven en hoe dat voor sommige van hun vrienden en kennissen helaas niet lukte. Voor de spelers van Juventus was het de belangrijkste match van hun leven, die voor de aftrap al elke sportieve betekenis verloor. 

29 mei 1985

Vandaag nog herinnert de beker in het Juventus-museum aan die dramatische dag. Voor sommigen symboliseert hij en blijvende herinnering aan het drama, voor anderen is het de beker van de schande. Elke getuige heeft zijn eigen verhaal en herinnering, maar één ding hebben ze allemaal gemeen. 29 mei 1985 was een dag die geen van hen ooit zal kunnen vergeten. “29 mei 1985 is een open wonde die zich nooit zal sluiten”, aldus ​Beppe Franzo, supporter Juventus*. En Juventus-speler Beniamino Vignola zegt: “Het was de belangrijkste wedstrijd van mijn leven, maar ze had elke sportieve betekenis verloren. Ik word liever niet aan die beker herinnerd.”

Erfenis voor Liverpool-supporter

Aflevering 2: Liverpool. Our day of shame. In Liverpool worden weinig mensen graag herinnerd aan het Heizeldrama; zo zien we in aflevering 2. Frank Raes praat in de stad van de Beatles met supporters die er destijds bij waren en vaststelden hoe hun collega-supporters een verschrikkelijk drama veroorzaakten. Bijna veertig jaar later wringt het nog steeds. De gebeurtenissen van toen hebben ook in Liverpool diepe wonden geslagen. 

Schaamte

Liverpool-supporters voelen vandaag nog de schaamte die hen sindsdien achtervolgt. Frank Raes zoekt en vindt de context rond het voetbalgeweld van de jaren tachtig: hoe kon het dat jonge supporters zich zo te buiten gingen aan roekeloos en gewelddadig gedrag? “Mensen die nog niet geboren waren ten tijde van het Heizeldrama, noemen ons vandaag nog moordenaars. Dat is de erfenis die elke Liverpool-supporter moet dragen”, aldus Chris Rowland, supporter Liverpool. Alan Kennedy, speler van Liverpool destijds, zegt: “Die wedstrijd laten doorgaan, was de slechtste beslissing ooit.”

Wat gebeurde er bij het Heizeldrama?

Aflevering 3: Brussel. Een dag met alleen maar verliezers – In de derde aflevering wordt het Belgische perspectief van het Heizeldrama belicht. Hoe heeft de ramp kunnen plaatsvinden? Hoe komt het dat tickets die voorbestemd waren voor neutrale – lees: Belgische – supporters, massaal in handen van Italianen belandden? Waarom werd de ordehandhaving in het stadion verdeeld tussen de politie en de rijkswacht? Hoe kon het dat een oud, vervallen stadion werd goedgekeurd door de UEFA? Wie besliste dat de wedstrijd ondanks al die doden toch nog gespeeld moest worden? Hulpverleners, mensen van de ordediensten, leden van de Voetbalbond en journalisten terug op een dag met alleen maar verliezers. Zo zegt rijkswachter Gery Peerlinck: “Die Engelsen waren gekomen om te vechten, dat waren beesten.” Journalist François Colin vertelt: “Ik kan me honderden voetbalfases voor de geest halen, maar niet van die wedstrijd. Ik herinner me er niets van.”

Heizel 1985 – Blok Z

Jan Verheyen en VTM maken de internationale documentaire reeks Heizel 1985 – Blok Z. Deze is al aangekondigd op 9 november 2021. Destijds was het idee dat de reeks al in het najaar van 2022 op tv te zien zal zijn, niet alleen bij VTM, maar ook bij RTL en RAI. Door Covid zijn de opnames natuurlijk vertraagd. Wanneer-ie nu op tv komt, durf ik nog niet te zeggen. Maar via onderstaande social media houden we je op de hoogte.

Jan Verheyen: Heizel 1985

Eind 2021 zei Jan Verheyen over de documentaire reeks Heizel 1985 – Blok Z het volgende. “Heizel 1985 – Blok Z is een ambitieuze zesdelige docureeks die de definitieve en volledige puzzel legt van hoe het zover is kunnen komen, wat er die noodlottige avond is misgelopen en wie daarvoor uiteindelijk is veroordeeld. (…) Het scenario is gebaseerd op het boek Heysel – une tragédie européenne van Jean-Philippe Leclaire, de adjunct-hoofdredacteur van de iconische Franse sportkrant L’Equipe. Aan de hand van tientallen getuigenissen, vaak van mensen die nooit eerder hebben willen spreken, en archiefbeelden uit vele landen brengen we in de reeks het Heizeldrama in beeld.” De vertaling van het boek verscheen al in 2022: lees meer over Het Heizeldrama – De dag dat het voetbal stierf*.

Heysel 1985 Hans Herbots

Ook Hans Herbots werkt aan een film over het Heizeldrama, die zal Heysel 1985 gaan heten. Het verhaal wordt verteld vanuit de catacomben onder het stadion waarnaar de doden en de gewonden werden afgevoerd. In de film zal ook archiefmateriaal te zien zijn. Op de website van producent Menuetto film lees ik dat de opnames zijn gepland voor 2024 en dat de releasedatum voor Heysel 1985 in 2025 zal zijn. Althans dat is de planning. Ook hier geldt: blijf ons volgen via onderstaande social media en je blijft op de hoogte. Hans Herbots ken je onder andere van The Serpent en Ritueel.

* Let op: we werken in onze artikelen met affiliate links, waarbij we je verwijzen naar partners waarvan wij denken dat ze interessant voor jou zijn of aansluiten bij dit artikel. Wil je VlaamsKijken steunen, klik hier en ontdek alle mogelijkheden op een rijtje.

Altijd op zoek naar leuks om te kijken:

19 juni 2023 /

Film