Kinderen van Ruinerwold: Documentaire Jessica Villerius

De kinderen van Ruinerwold is een vierdelige documentaire serie van Jessica Villerius. Hij gaat over het gezin dat ruim een jaar geleden ontdekt werd op een boerderij in Drenthe. Jarenlang leefde de vader en zijn kinderen onder de radar. Eerder uitgezonden in Nederland en nu in Vlaanderen (België) te kijken vanaf donderdag 6 mei om 23.00 uur op Canvas en VRT NU

De Kinderen van Ruinerwold

De vier oudste kinderen van het gezin dat jarenlang onder de radar leefde op een boerderij in Ruinerwold, vertellen eenmalig hun verhaal in de vierdelige BNNVARA-documentaireserie De Kinderen van Ruinerwold. Documentairemaker Jessica Villerius volgde hen de afgelopen anderhalf jaar intensief en was aanwezig op belangrijke momenten in hun nieuwe leven. Samen met hen blikt ze terug op hun kinderjaren en de uitzonderlijke omstandigheden waarin het gezin leefde. 

Op VlaamsKijken delen we tv, serie en filmtips uit Vlaanderen én Nederland. Niet jouw ding? Ontdek meer streamtips dankzij Guidinc.

In één klap wereldnieuws

De jongste van deze vier kinderen, in de media aangeduid als Jan (27), wordt op 13 oktober 2019 in één klap wereldnieuws. Dan vertelt hij tegen een lokale bareigenaar dat hij is weggelopen van huis en hulp nodig heeft. Als zij de politie inschakelen blijkt al snel dat hij – samen met zijn broertje en vier zusjes – jarenlang een verborgen bestaan heeft geleid op een boerderij in Ruinerwold. Zij hebben daar, samen met vader Gerrit Jan van D. een geheim en ongeregistreerd leven geleid. Eerder al ontsnapten twee oudere broers en een zus. In de documentaireserie komen deze broers, de zus en Jan zelf voor het eerst aan het woord.

In totaal zijn er dus negen kinderen, die tussen de 19 en 31 jaar oud zijn. In de reeks komen alleen de vier oudsten aan het woord: de ontsnapte Jan en drie andere volwassen kinderen die nooit in de boerderij verbleven hebben en het gezin eerder al verlieten: Shin, Mar Jan en Edino. Zij werden destijds wel aangegeven bij de burgerlijke stand en zijn in tegenstelling tot de anderen ook gewoon naar school geweest. Jessica Villerius volgde hen gedurende anderhalf jaar. “Ik betrapte mezelf erop dat ik een soort holbewoners verwachtte. Maar dit waren knappe, intelligente mensen met humor en een slim soort cynisme, waarvan ik dacht: waar heb je dat geleerd?”

Verklaring kinderen Ruinerwold over vader en documentaire

In een gezamenlijke verklaring – voor aanvang van de documentaire in Nederland in maart 2021 – laten de vier oudste kinderen weten dat dit de eerste en enige keer is dat ze hun verhaal zullen doen. “Op 4 maart valt er voor ons een belangrijke beslissing. Of Gerrit Jan nu wel of niet vervolgd zal worden, de impact die de gebeurtenissen op ons leven hebben gehad is en blijft onverminderd groot. Er is in deze zaak wat ons betreft geen sprake van winnaars of verliezers. Al zien wij zelf wel graag dat er een inhoudelijke behandeling komt waarin Gerrit Jan zich moet verantwoorden voor een aantal zaken.”

“We begrijpen dat de pers veel vragen aan ons heeft. En waarderen het ook dat er vaak naar ons welzijn wordt geïnformeerd. Maar het is een moeilijke vraag om te beantwoorden. Wij als oudsten staan nog steeds achter ons statement van november 2019, waarin we aankondigden ons verhaal eenmalig in een documentaire te doen. Deze documentaireserie, waarvoor we de afgelopen 16 maanden opnamen hebben gehad, is inmiddels bijna af. Deze documentaire omvat wat ons betreft het gehele verhaal vanuit ons perspectief. Dat is altijd onze intentie geweest en daar blijven we ook bij. We hopen dat mensen begrijpen dat praten over deze verdrietige situatie ons veel moeite heeft gekost. En dat het veel te omvattend is om te pas en te onpas ‘even’ het verhaal te doen.”

Documentaire kinderen Ruinerwold

De kinderen vertellen in de documentaire over hun verborgen bestaan, de herinneringen aan hun vader, met als dieptepunt de fysieke straffen, het misbruik en de religieuze rituelen waarbij ze zich in de geest van anderen moesten verplaatsen. Jan legt uit waarom hij naar de politie is gestapt. We zien hoe hij zijn leven een nieuwe wending probeert te geven. De oudere kinderen vertellen hoe ze de afgelopen tien jaar met hun geheim hebben geleefd. Ze hebben hun vader al die tijd niet gezien, maar gaan hem nu toch opzoeken in de gevangenis. Voor het eerst in tien jaar ontmoeten ze ook hun jongere broer en zussen opnieuw. Dat brengt heel wat emoties met zich mee.

Verscheurd gezin

Het is opvallend dat de jongste vijf, ondertussen ook allemaal meerderjarig, niet wensten mee te werken aan de reeks en hun vader ook altijd zijn blijven steunen. Ze wonen na het proces ook opnieuw allemaal samen, mét hun vader. Het toont de tweespalt in het gezin. De verklaringen van de verschillende kinderen en hun visie op de situatie lopen sterk uiteen.

De oudste kinderen zeggen daarover: “Door de jarenlange indoctrinatie denken zij (de jongere kinderen, nvdr) nog altijd dat alles wat Gerrit Jan zegt of doet goed is en niet veroordeeld mag worden. Dat zij zelf, als individu, geen recht van spreken hebben. Voor ons laat dit overduidelijk zien hoever Gerrit Jan zijn jongste kinderen nog in zijn macht heeft.”

Strafzaak tegen vader

Ik ben heel benieuwd naar deze documentaire van Jessica Villerius over de kinderen van Ruinerwold. Zeker nu we hoorden dat er geen verdere vervolging van hun vader komt. De reden: de man is niet in staat om een goede verdediging te voeren. Door een beroerte in 2016 liep Gerrit Jan van D. ernstige hersenschade op. Daardoor kon het strafproces volgens het gerecht geen normaal verloop kennen. De rechtszaak tegen zijn kompaan, de Oostenrijkse klusjesman Jozef B., gaat nog wel door. Begin deze week diende een van de oudere kinderen opnieuw een klacht in tegen zijn vader wegens seksueel misbruik van een van de jongste kinderen. Sowieso ben ik daarnaast een liefhebber van de documentaires die Jessica Villerius maakt. Zo heeft ze recent ook Breaking Meth gemaakt.

Extra online uitzending

De reeks deed in Nederland heel wat stof opwaaien. Er was afschuw voor wat er met het gezin gebeurd is, bewondering voor de moed van de kinderen om erover te praten, maar ook schroom en schaamte om naar dit zo intieme en verscheurende familieverhaal te kijken. Omdat er zoveel over te doen was én er nieuwe ontwikkelingen waren, heeft Jessica Villerius nog een extra online aflevering gemaakt. Deze online uitzending zal 27 mei exclusief op VRT NU te kijken zijn.

Videoland

Momenteel werkt Videoland ook aan een serie, waarvoor het gezin uit Ruinerwold als inspiratiebron diende. Eind april 2020 zijn ze gestart met de ontwikkeling. Antoinette Beumer, Hoofd Drama bij Videoland: “Verhalen zoals Ruinerwold zijn vaak een ver-van-je-bed-show. Wat er in Ruinerwold is gebeurd, heeft heel Nederland in zijn greep gehouden. Dat dit soort sektarische praktijken ook in onze eigen achtertuin te vinden zijn, had niemand voor mogelijk gehouden. Videoland streeft er naar om verhalen van eigen bodem te vertellen die ons land van een andere kant laten zien. Dit zijn verhalen als Mocro Maffia en Judas en binnenkort ook Ruinerwold.”

* Let op: we werken in onze artikelen met affiliate links, waarbij we je verwijzen naar partners waarvan wij denken dat ze interessant voor jou zijn of aansluiten bij dit artikel. Wil je VlaamsKijken steunen, klik hier en ontdek alle mogelijkheden op een rijtje.

Altijd op zoek naar leuks om te kijken:

22 maart 2021 /

Tips