De wereld van de Chinezen met Ruben Terlou
China speelt wereldwijd een steeds grotere rol. Onder president Xi Jinping wordt fors geïnvesteerd in verbinding en samenwerking. Bedrijvige Chinezen vestigen zich in groten getale in het buitenland. In de nieuwe VPRO-reisserie De wereld van de Chinezen zoekt documentairemaker en China-expert Ruben Terlou hen op. Wie zijn ze, wat willen ze bereiken en wat voor impact heeft hun aanwezigheid op de lokale bevolking? Dit programma kon je eerder kijken in Nederland en wordt vanaf mandag 14 juni om 20.35 uur uitgezonden in België op Canvas.
De wereld van de Chinezen
De wereld van de Chinezen is een zevendelige reisserie van Ruben Terlou. Het is de eerste waarvoor hij geen voet in China heeft gezet. Van Kenia tot Cambodja en van Servië tot de Verenigde Staten; overal komt Ruben Terlou voor dit programma. Hij is getuige van een nieuwe wereldorde waarin China een hoofdrol speelt. Overal duiken Chinezen op met een bijna onbeperkte werklust, de modernste technologie en heel veel geld. Wat bezielt hen? Wordt hun aanwezigheid vooral gezien als een kans of meer als een bedreiging? Luisterend naar hun verhalen én die van lokale bewoners gaat Ruben op zoek naar antwoorden.
Ruben Terlou ken je van de serie Langs de oevers van de Yangtze.
Radeloze dorpelingen
In Kenia reist Ruben met een Chinese trein, bestuurd door Chinese machinisten, over een door de Chinezen aangelegd en gefinancierd spoor. Hij gaat naar Servië en ontdekt daar dat China innige banden met de regering onderhoudt en de zware industrie heeft overgenomen, met grote vervuiling en radeloze Servische dorpelingen tot gevolg. En in Cambodja ziet hij hoe in ijltempo een enorme gokstad verrijst waar meer Chinezen dan Cambodjanen wonen en waar van alles mag wat in China illegaal is.
Wat bracht Chinezen naar Nederland?
Ruben ziet in Madagaskar hoe de lokale bevolking op Chinese katoenplantages werkt. En in de Verenigde Staten spreekt hij met Chinese dissidenten die groot fan blijken te zijn van Donald Trump. In Italië maakt hij mee hoe Chinese teams de scholen tijdens de coronacrisis met grof geschut ontsmetten. En de Chinezen ondanks hun angst voor het virus door blijven werken in de textielindustrie waarin zij de Italianen zo sterk beconcurreren. Ruben gaat in de laatste aflevering ook in eigen land in gesprek met Chinezen om te horen wat hen naar Nederland heeft gebracht.
Ruben Terlou
De wereld van de Chinezen is een serie over één van de grote thema’s van de 21e eeuw, maar heeft een opvallend intieme en poëtische stijl. Met zijn empathische interviews maakt Ruben Terlou wederom zeer persoonlijke portretten.
Kenia
De opmars van China in Afrika is groot. Aan de oostkust van Kenia, in de haven van Mombasa, komt de Nieuwe Zijderoute van China aan land. Ruben reist in een Chinese trein met een Chinese machinist over een door Chinezen aangelegd spoor, dwars door safariparken, naar de hoofdstad Nairobi. Hier woont hij de Chinees Nieuwjaar-viering op het Confucius Instituut bij en ziet Kenianen in vloeiend Chinees de liefde voor het Chinese moederland bezingen.
Maar Ruben ontdekt dat de komst van de Chinezen en hun investeringen ook tot conflicten leidt. Op de savanne kijken Masai naar Chinese digitale televisie en vertellen over een gewelddadige escalatie waarbij een Chinees het leven liet, en de Keniaanse Richard overkwam iets wat hij alleen maar kende van verhalen uit de koloniale tijd. De Chinese pannenkoekenbakker in Nairobi leeft in een heel andere werkelijkheid, hij komt om geld te verdienen om een huis in China te kopen voor zijn zoon. En omdat de verkoop van pannenkoeken te weinig oplevert, waagt hij de gok in het lokale Chinese casino.
Cambodja
Aan de kust van Cambodja is in enkele jaren een slapend backpackersdorp getransformeerd tot een gigantische stad bestaande uit casino’s, hotels en nachtclubs. Sihanoukville wordt gebouwd en bevolkt door Chinezen en staat bekend als een plek waar dromen werkelijkheid kunnen worden. De snelgroeiende stad overstroomt in het regenseizoen niet alleen regelmatig, maar heeft een welhaast magnetische aantrekkingskracht waardoor Chinese investeerders en gelukszoekers de stad overspoelen. De Cambodjanen zijn sterk in de minderheid, kunnen de concurrentie niet aan, en herkennen hun stad niet meer terug nu overal Chinese billboards te zien zijn. Ruben drinkt met de baas van een nachtclub cognac van 6000 dollar per fles. Hij leert er een Chinese danseres kennen. En ontmoet een Cambodjaanse arbeider die vrienden en familie is verloren nadat een Chinees bouwproject instortte.
Madagaskar
Dat de Chinezen zich in alle uithoeken van de wereld vestigen wordt wel bewezen door hun aanwezigheid op het exotische en afgelegen Madagaskar. Hoewel het land rijk is aan natuurlijke bronnen, is de bevolking er arm. Chinese bedrijven doen daarom graag zaken in het land, want er is een hoop te halen en arbeid is goedkoop. Aan de kust duikt Ruben met lokale vissers naar zeekomkommers. Hij spreekt de bemanning van een Chinese vissersvloot die net aan de ketting is gelegd door de nieuwe president van Madagaskar. In het binnenland ziet Ruben hoe hele families, van jong tot oud en onder een brandende zon, op Chinese katoenplantages werken. En hij heeft een ontroerende ontmoeting met een Chinese katoenbaas. Zijn investering heeft desastreus uitgepakt waardoor hij nu al jaren in zijn fabriek woont. Omdat hij bang is dat zijn laatste bezittingen worden gestolen durft hij de plek niet te verlaten.
Servië
De vriendschap tussen Servië en China is een innige dankzij het door de landen gedeelde communistische verleden. Het NAVO-bombardement op de Chinese ambassade ten tijde van de Kosovo-oorlog heeft de verbondenheid gesterkt. China is een belangrijke economische partner van Servië. Andersom is Servië voor China een toegangspoort tot Europa en van groot geostrategisch belang. Geen wonder dus dat de Chinezen er spoorlijnen uitrollen en de noodlijdende zware industrie hebben overgenomen. Maar voor die steun wordt door de Serviërs een fikse prijs betaald; de staalfabriek die door de Chinezen weer volop draait leidt tot vreselijke vervuiling en radeloze dorpsbewoners. In de goud- en kopermijnen leert Ruben een vrouw kennen. Zij heeft juist voor de liefde haar familie in China achtergelaten. En viert hij met de Chinese mijnwerkers Chinees Nieuwjaar. Normaliter is dat een feestelijke avond maar nu overheersen bedrukte gezichten; de pandemie in Wuhan is net uitgebroken.
* Let op: we werken in onze artikelen met affiliate links, waarbij we je verwijzen naar partners waarvan wij denken dat ze interessant voor jou zijn of aansluiten bij dit artikel.
Op de hoogte blijven van het laatste nieuws? Volg ons op Instagram, kom bij de Facebook-groep én schrijf je in voor onze nieuwsbrief.
VlaamsKijken steunen?
Om VlaamsKijken mogelijk te maken werken we met Google Ads en affiliate-links (bestel je via zo'n link dan ontvangen wij vanuit de betreffende webshop een kleine vergoeding). Wil je VlaamsKijken zo steunen, koop dan bij onze partners als Bol.com, Coolblue en Amazon.nl (als Amazon-Partner verdien ik aan het kwalificeren van aankopen - geldt ook voor proefversie Amazon Prime (Video) en de Video Channels). Ook ontvangen we een kleine commissie via linkjes naar VPN Nederland (die we zelf gebruiken om eenvoudiger tv over de grens te kijken).
7 januari 2021 /
Tips
