Koolputters – Verhalen uit de Limburgse steenkoolmijnen (Canvas)

Koolputters – Verhalen uit de Limburgse steenkoolmijnen kon je zomer 2022 op Canvas en VRT MAX kijken. Vanaf maandag 21 augustus iets na zessen, kun je ‘m in herhaling weer kijken. De documentaire telt in totaal vijf afleveringen. Ex-mijnwerkers en hun familieleden vertellen de fascinerende geschiedenis van de Limburgse mijnen.

Koolputters kijken

UPDATE: Oorspronkelijk verschenen op VlaamsKijken eind juli 2022. In de zomer van 2023 kijk je Koolputters opnieuw op Canvas. Iedere avond zie je een nieuwe aflevering. Check de gids even, want het tijdstip wisselt dagelijks. Op dit moment wordt Koolputters niet meer aangeboden op VRT MAX, maar mogelijk komt daar met de herhaling verandering in. Wil je dit checken, weet dan dat je bij een landbeperking VRT MAX kunt kijken, door een VPN Verbinding te gebruiken, die je op België zet.

Limburgse steenkoolmijn

Op 30 september 1992 ging de laatste Limburgse steenkoolmijn dicht. Dertig jaar later schetst de vijfdelige documentaire Koolputters de fascinerende geschiedenis van de Limburgse mijnen aan de hand van unieke getuigenissen van ex-mijnwerkers en hun familieleden. Zij vertellen op onnavolgbare manier hoe ze het harde bestaan in en om de mijn hebben beleefd. Hun verhaal wordt geïllustreerd met archiefbeelden en nieuwe sfeerbeelden van het industrieel erfgoed.

Koolputters

In Koolputters graven een aantal zorgvuldig geselecteerde ex-mijnwerkers diep in hun geheugen, waar ze een schat aan kleurrijke verhalen over de mijn hebben opgeslagen. Op sappige en plastische manier vertellen ze ontroerende, grappige en spannende anekdotes over het gevaarlijke en ongezonde werk ‘in de put’, over het dagelijkse leven in de cités, over de strijd voor sociale rechten, de komst van de ‘gastarbeiders’ en over de opkomst en het verval van de zware industrie in Limburg.

Over het mijnwerkersleven in Limburg zijn heel wat boeken geschreven, zoals In en onder het dorp.

Verhalen van mijnwerkers

De reeks laat vooral arbeiders aan het woord: mannen (en vrouwen) die in armoede opgroeiden, meestal niet gestudeerd hadden en hoopten op een betere toekomst door in de put te gaan werken. Hun verhalen vormen de basis van de reeks en worden aangevuld met historisch filmmateriaal uit diverse archieven en sfeerbeelden van de nog bestaande industriële architectuur en de originele mijnwerkerscités uit die tijd.

Mijnwerkers uit Koolputters (Canvas)

De documentaire Koolputters komt op het juiste moment. Niet alleen omdat het 30 jaar geleden is dat de laatste Limburgse steenkoolmijn, die van Heusden-Zolder, gesloten werd. Maar ook omdat de generatie die het verhaal van de mijnen nog uit eigen ervaring kan vertellen, aan het verdwijnen is. Dat blijkt onder meer uit de jammere vaststelling dat vier van de 13 kroongetuigen sinds de opnames zijn overleden.

De meeste getuigen zijn zeventigers en tachtigers, sommigen zelfs een eind in de negentig. Dit zijn de namen:

  • Agostino Mele – 83 jaar
  • Franco Mirisola – 69 jaar
  • Ismail Erdogdu – 72 jaar
  • Jan Kocur (+) – 79 jaar
  • Jean De Schutter – 76 jaar
  • Jean Peeters – 69 jaar
  • Louis Snoeks (+) – 91 jaar
  • Mai Van Houdt – 82 jaar
  • Mil Coenen – 63 jaar
  • Rocco Berterame (+) – 95 jaar
  • Sandrettin Koçak – 80 jaar
  • Sophie Gruszowski – 76 jaar
  • Stephan Bratus (+) – 96 jaar

Documentaire Koolputters

Drie afleveringen van de documentaire Koolputters gaan over de vele facetten van het ondergrondse leven. Een vierde behandelt het leven boven de grond. En de vijfde schetst het verhaal van de sluiting van de mijnen. Hieronder een korte samenvatting per aflevering van de documentaire reeks Koolputters van Canvas en VRT NU.

Onder de grond

In de eerste aflevering nemen de koolputters ons mee in de mysterieuze wereld onder de grond. In geuren en kleuren vertellen ze over hun werk en gewoontes tussen de stenen en het stof.

Op leven en dood

In de tweede aflevering belichten de koolputters de gevaren van het werk in de mijnen. Ze halen herinneringen op aan spannende momenten en heikele toestanden die voor hen gelukkig doorgaans goed afliepen. Al was dat niet voor iedereen het geval.

Het beloofde land

In de mijnen kwam men handen tekort. Daarom werden werkkrachten aangetrokken uit andere landen. Deze derde aflevering vertelt over de ervaringen van de nieuwkomers in ons land en schetst de veelkleurige kameraadschap onder de grond.

De cité

In de vierde aflevering nemen de koolputters ons mee naar de cité. ​ De mijn was immers veel meer dan de donkere gangen onder de grond. Ook het familiale leven bovengronds werd helemaal beheerst en georganiseerd door de mijn, in wijken en buurten waar de mijnwerkers samen leefden.

De sluiting

De laatste aflevering blikt terug op de sluiting van de mijnen in Limburg. De koolputters halen herinneringen op aan de acties en stakingen die ze ondernamen en schetsen het gevoel waarmee ze tot op de dag van vandaag nog worstelen.

* Let op: we werken in onze artikelen met affiliate links, waarbij we je verwijzen naar partners waarvan wij denken dat ze interessant voor jou zijn of aansluiten bij dit artikel. Wil je VlaamsKijken steunen, klik hier en ontdek alle mogelijkheden op een rijtje.

Altijd op zoek naar leuks om te kijken:

21 augustus 2023 /

Tips